Dikkat konu üzerinde toplama bir alışkanlık işi olduğuna göre, bu alışkanlığı kazanabilmek için izlenecek belirli yollar vardır.
1. Çalışma Amacının Belirlenmesi
Öğrenmek amacı ile yapılan her işin kendine özgü belirli bir amacı bulunur. Amaçsız çalışma olamaz. Amaç, yapılan işin neden yapıldığını belirler. Öğrenci, "Ben bu çalışmayı neden yapacağım" diyerek kendisine sorduğunda, bu soruya vereceği yanıt, o çalışmanın öğrenci için ne amaçla yapıldığını gösterir.
Yaptığı işin amacını bilmek, öğrencinin bu işi benimseyip, ona sahip çıkmasına ve iş için kendi-sini güdülemesine yardımcı olur.
2. Çalışma İçin Karar Verme
Neyi, ne zaman, nerede ve nasıl çalışacağını bilmeyen bir kişinin, yapacağı çalışma için, ge-rekli olan dikkati gösterebileceğini söylemek olanaksızdır.
Çalışılacak konu üzerinde dikkatin toplanabilmesi için, gerekli kararların verilmiş olması ge-rekir. Hangi ders daha önce çalışılacaktır? Çalışılacak ders için hangi yöntemler kullanılacaktır? Çalışmada kullanılacak araç - gereçler nelerdir? vb. türdeki bütün soruların yanıtlarını vermeden çalışmaya başlamamak gerekir. Çünkü bu yapılmadığından belirtilen türdeki sorulara verilecek yanıtların çalışma sırasında aranması durumu ortaya çıkarır ki; bu tür bir kararsızlık çalışmanın ge-rektirdiği dikkatin gösterilmesini engeller.
3. Konuya Merak Duyma
Öğrencinin kendisini konuya vermesinde, ona karşı merak duymasının ayrı bir önemi vardır. Gerçekle merak, dikkati toplamayı sağlayan itici güçtür. Bir şey ancak merak edildiği oranda öğrenilir.
4. Fiziksel Çevrenin Düzenlenmesi
Çalışma ortamında dikkati toplamayı zorlaştıran fiziksel koşullar çalışma için uygun duruma getirildiğinde, dikkat, konuya daha kolaylıkla toplanabilmektedir.
Öğrenme için en uygun fiziksel koşulları yaratmaya çalışmak, dikkatin toplanabilmesi için bir gerekliliktir.
Öncelikle çalışmaya uygun bir ışık altında yapılmalı ve ışık arkadan gelecek biçimde oturulma-lıdır. Çalışma yeri çok sıcak olmamalı, oda ısısı 20 C dolayında ( ya da size göre çok sıcak sa-yılmayacak bir düzeyde) bulunmalıdır. Masanızın üzerinde çalışacağınız konuyla ilgili olmayan eş-yalar yer almamalıdır.
5. Sistemli Çalışmayı Bilme
Dikkati konu üstünde toplama, kendi başına kazanılacak bir alışkanlık değildir. Bu aynı zaman-da, bir çok alışkanlığın kazanılmış olmasını gerektirir. Bu alışkanlıklardan birisi de planlı çalışmaktır.
Planlı çalışma, dikkatin konuya toplanmasına yardımcı olan bir alışkanlıktır. Planlı çalışma yoluyla öğrenci konuya kendisini daha kolayca verdiği gibi, dikkatinin hemen dağılması da önlenerek çalışmada etkililik süresi arttırılır. ("Planlı, programlı çalışma " ile ilgili materyal verilmiş-tir.)
6. Çalışmada Çeşitlilik Sağlama
Uzun süreli olarak, tek düze biçimde sürdürülen bir çalışma, öğrencinin kendisini konuya vermesini güçleştirir ve onda çalışmaya ve konuya karşı genel isteksizlik yaratır. Oysa, dersin deği-şik teknikler uygulanarak çalışılması, dikkatin dağılmasını önler, anlama ve kavramayı kolaylaştırır. Bu nedenle, çalışırken olabildiğince çeşitli çalışma teknikleri (okuma, yazma, anlatma vb.) kullanı-labilmelidir.
7. Çalışmada Hedef Saptama
Çalışmaya geçmeden önce öğrencinin kendisine erişebilir bir "hedef" seçmesi ve bu hedefi gerçekleştirmeden çalışmayı bırakmaması gerekir. Hedef doğrultusundaki bu tür bir çalışma kararlılığı, dikkati toplamada itici güç olacaktır. ("...... adet soru çözeceğim" vb.)
8. Kendine Güvenme
Öğrencinin yaptığı çalışmaya kendini vermesi, her şeyden önce o işin üstesinden geleceği ko-nusunda kendine güvenmesini gerektirir.
Yetersizlik duyguları içindeki bir öğrencinin, başarı sağlamak için, dikkatli bir çalışma ortamı içinde bulunması güçtür.
Öğrenmenin temeli , dikkatin konu üstüne toplanmasına dayandığına göre; konuya kendini ve-rerek öğrenen kişi, kendisine karşı bir öz saygı duygusu da geliştirmiş olacaktır.
Genellikle, bir işi başarma yolunda kendine güvenen bir kimsenin, bu işin gerektirdiği dikkate de sahip olduğu kabul edilmektedir.
DEĞİŞİK TEKNİKLERİ İÇ İÇE UYGULAYABİLME
Bütün uğraşlara ve denemelere karşın öğrenci dikkatini yine de istenilen konu üzerine yoğun-laştıramıyorsa ve amaca ulaşamıyorsa, aşağıdaki önerileri uygulamaya çalışmak yararlı olabilir:
1. Çalışma sırasında öğrenci kendisini çok dikkat isteyen bir ortam içinde (örneğin, sınıfta ders dinlerken) düşünülebilir.
2. Öğrenci, "başkaları ile çalışmayı" deneyebilir.
3. Öğreneceği konuyu anlamlı küçük parçalara ayırarak çalışmayı deneyebilir. Böylece bir kü-çük çalışma parçasını öğrendikçe, bu onda başarı duygusu uyandıracak ve dikkatinin daha kolayca toplamasını sağlayacaktır.
